Παρότι ο Γάλλος αυτός αξιωματικός είχε μακρόχρονη παρουσία στην Ελλάδα, είναι λίγα τα πράγματα που γνωρίζουμε για αυτόν.
Ο Chardon de la Barre, Louis, σύμφωνα με τον βιογράφο των Φιλελλήνων, Henri Fornèsy, γεννήθηκε στην πόλη Amiens της Γαλλίας. Πέθανε στο Bourganeuf από αρρώστια, στις 30 Ιανουαρίου του 1858. Καταγόταν, εκ πλαγίου συγγένειας, από τον ιππότη de la Barre, γνωστό από μία δικαστική πλάνη. Ο ιππότης de la Barre έγινε αντικείμενο μίας απίστευτα άδικης καταδίκης που διέπραξε η δικαστική εξουσία κατά τον 19ο αιώνα στη Γαλλία. Η καταδίκη αυτή χαρακτηρίσθηκε όνειδος για την Γαλλική δικαιοσύνη, ενώ η υπεράσπιση της υπόληψής του και το άκαρπο αίτημα αποκατάστασης της μνήμης του υπήρξε μια από τις πλέον ένδοξες πράξεις του Βολτέρου.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο Chardon de la Barre, προτού έρθει να προσφέρει τις υπηρεσίες του στον αγώνα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας, είχε λάβει μέρος σε είκοσι επτά εκστρατείες κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Αυτοκρατορίας και έφερε στο σώμα του εννέα τραύματα, δύο εκ των οποίων ήταν πολύ σοβαρά και οφείλονταν σε πυροβολισμούς.
Η γαλλική εφημερίδα Le Constitutionnel, αναφέρεται με ενθουσιασμό στην αναχώρηση από τη Μασσαλία της ελληνικής γαλέτας η Σπαρτιάτισσα, στις 27 Μαΐου 1826, με επιβάτες είκοσι-επτά αξιωματικούς και υπαξιωματικούς Φιλέλληνες, μεταξύ αυτών και του Chardon de la Barre. Στο λιμάνι, την ώρα της αποχώρησης, αντηχούσαν παντού ζητωκραυγές «ζήτω η ανεξαρτησία και η ελευθερία της Ελλάδας»!
Μόλις αφίχθη στην Ελλάδα, το 1826, είχε την τιμή να αναλάβει επίσημα μία εμβληματική σημαία, που είχε σταλεί από την Γαλλία. Την σημαία αυτή είχαν κεντήσει κυρίες στο Παρίσι. Αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι ένα μεγάλο μέρος από τις σημαίες που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες και Φιλέλληνες αγωνιστές, είχαν σχεδιασθεί και ραφτεί από Γαλλίδες κυρίες, στο πλαίσιο των δράσεων υπέρ των Ελλήνων.
Τη σημαία αυτή, την κράτησε με ανδρεία ο Chardon de la Barre, για πρώτη φορά, στη Μάχη του Χαϊδαρίου, στις 19 και 20 Αυγούστου της ίδιας χρονιάς (1826), στον Λόχο των Φιλελλήνων. Ο Fornèsy αναφέρει ότι ο Chardon de la Barre έκανε μια ζωηρή και γραφική περιγραφή της μάχης αυτής ή οποία δυστυχώς δεν γνωρίζουμε αν δημοσιεύτηκε και πού βρίσκεται.
Ο Chardon de la Barre ήταν ίλαρχος-υπασπιστής στο Ιππικό την εποχή του Κυβερνήτη Καποδίστρια. Κατά τη διακυβέρνηση του βασιλέως Όθωνος ορίσθηκε, εισηγητής του 2ου Πολεμικού Συμβουλίου (Στρατοδικείου), στο οποίο διακρίθηκε για την αξία του, την αναλλοίωτη σταθερότητά του και την αδιάφθορη δικαιοσύνη του, για τις οποίες, πολλές φορές, έπρεπε να παλέψει απέναντι σε ξένες απαιτήσεις.
Έμεινε γνωστός στην Ελλάδα για την υπηρεσία του αυτή, πολλά περιστατικά της οποίας απασχολούσαν ενίοτε τον ελληνικό Τύπο. Ανάμεσά τους τις δίγλωσσες γαλλικές εφημερίδες ο Σωτήρ και η Εποχή στο Ναύπλιο.
Σύμφωνα με τις επίσημες εφημερίδες της διοίκησης, και μετά την αναδιοργάνωση του Στρατού από την Αντιβασιλεία, το 1834, ο Chardon de la Barre μετατέθηκε από το 2ο Πολεμικό Συμβούλιο, στο 5ο Τάγμα Πεζικού της γραμμής, με τον βαθμό του λοχαγού. Το 1836 μετατέθηκε από το 5ο Τάγμα Πεζικού στο 4ο. Το 1839, όταν το 4ο Τάγμα ανασχηματίστηκε φαίνεται ότι συνέχισε την υπηρεσία του στο νέο σχήμα, αλλά παράλληλα απασχολήθηκε εκ νέου και στα Πολεμικά Συμβούλια, ως λοχαγός-Εισηγητής.
Ως άτομο, έχαιρε της εκτίμησης όλων των ανωτέρων του, ήταν αγαπητός και σεβαστός σε όλους τους παλαιούς συναδέλφους του. Μάλιστα οι Έλληνες συνάδελφοί του είχαν ελληνοποιήσει το όνομά του και τον αποκαλούσαν «Σαρδώνα», όπως τον αναφέρει ο ιστοριογράφος του Τακτικού Στρατού, Χρήστος Βυζάντιος.
Ο Άννινος αναφέρει ότι ο Chardon de la Barre είχε την παρηγοριά να πεθάνει στην ταπεινή πατρίδα του, φέροντας τον βαθμό και τη σύνταξη του Στρατηγού εν αποστρατεία του Ελληνικού Στρατού. Η αναφορά αυτή μάλλον λανθασμένη ή παρανόηση, και οφείλεται στη μετάφραση της λέξης του χειρογράφου του Fornèsy «commandant» ως «διοικητής», μετάφρασης που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Εβδομάς το 1884. Η λέξη αυτή σημαίνει και «ταγματάρχης», και λαμβάνοντας υπόψη ότι το 1839 ήταν λοχαγός, θεωρούμε τον βαθμό αυτό κοντύτερα στην αλήθεια. Πράγματι, η εφημερίδα Ήλιος, λίγες μέρες πριν ο Chardon de la Barre πεθάνει, στο φύλλο της 10ης Ιανουαρίου 1858, αναφερόμενη στους φιλέλληνες που διαβιούσαν εκείνη τη στιγμή στην Ελλάδα, τον αναφέρει ως «Ταγματάρχη εις σύνταξιν εις άδειαν εν Γαλλία». Από το δημοσίευμα αυτό φαίνεται ότι ο Chardon de la Barre συγκαταλέγονταν ανάμεσα στους Φιλέλληνες που ζούσαν μόνιμα πια στην Ελλάδα, και ότι απλά, πηγαινοέρχονταν μεταξύ της Ελλάδας και της Γαλλίας, όπως έπρατταν εξάλλου και οι περισσότεροι Γάλλοι Φιλέλληνες. Πράγματι, και πρωτύτερα, το 1827 φαίνεται ότι επιστρέφει στη Γαλλία για κάποιο διάστημα, σύμφωνα με τα γενικά αρχεία του Παρισιού.
Ο Chardon de la Barre τιμήθηκε με τον Σταυρό των Ιπποτών της Λεγεώνας της Τιμής, τον οποίο είχε λάβει κατά την περίοδο των Εκατό Ημερών, τον Σταυρό του Αξιωματικού του Σωτήρος και το Αριστείο της Ελληνικής Ανεξαρτησίας. Το παράσημο αυτό, που φορούσε με περισσή περηφάνια, ο ίδιος το αποκαλούσε «στραταρχική του ράβδο» για την υπηρεσία του στην Ελλάδα.
ΠΗΓΕΣ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Archives France, Affaires politiques (police politique). Objets généraux (1815-1838), F/7/6678-F/7/6784.
- Averoff Michelle, «Les Philhellènes», Bulletin de l’Association Guillaume Budé, αρ. °3, Οκτωβρίου 1967, σελ. 312-332.
- Άννινος Μπάμπης, Ιστορικά σημειώματα, εκδ. Εστία, Αθήνα 1925.
- Γενική Εφημερίς, αρ. 19, 7 Ιουνίου 1834.
- Εθνική Βιβλιοθήκη, Τμήμα Χειρογράφων και Ομοιοτύπων, χειρόγραφο 1.697: Henri Fornèsy, «Le monument des philhellènes», 1860.
- Εφημερίδα Le Constitutionnel, αρ. φ. 131, Παρίσι, 3 Ιουνίου 1826.
- Εφημερίδα Εβδομάς, έτος Α΄ (1884), τ. Α΄, τεύχ. 1 (χ.ημ.) έως και τεύχ. 27 (2 Σεπτεμβρίου).
- Εφημερίδα Ήλιος, αρ. φ. 148, 10 Ιανουαρίου 1858.
- Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδας, αρ. 26, 10 Ιουνίου 1836 και αρ. 4, 27 Φεβρουαρίου 1839.
- Χρήστος Βυζάντιος, Ιστορία των κατά την Ελλην. Επανάστασιν εκστρατειών και μαχών και των μετά ταύτα συμβάντων, ων συμμετέσχεν ο Τακτικός Στρατός, από του 1821 μέχρι του 1833, χ.ε., Αθήνα 1901