Μεσημέρι 20ης Οκτωβρίου 1827, στον όρμο του Ναυαρίνου, στον κόλπο της Πύλου της Δυτικής Πελοποννήσου, ενός από τα μεγαλύτερα φυσικά λιμάνια του κόσμου, έλαβε χώρα μια από τις λαμπρότερες νίκες της Ελληνικής Επανάστασης και η μεγαλύτερη καταστροφή στόλου στην παγκόσμια ιστορία.

Το 1827, έναν χρόνο μετά την Έξοδο του Μεσολογγίου, οι λεηλασίες, οι βαρβαρότητες και οι θηριωδίες εναντίον των Ελλήνων, ενισχύουν τον Φιλελληνισμό στην Ευρώπη. Οι Μεγάλες Δυνάμεις επεμβαίνουν στο ελληνικό ζήτημα στηρίζοντας τους Έλληνες και ανοίγουν τον δρόμο για την ανεξαρτησία με τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου.

Ο Βρετανός Φιλέλληνας πρωθυπουργός George Canning έχει δώσει σαφείς οδηγίες για την εφαρμογή της Συνθήκης του Λονδίνου, ακόμη και με την ισχύ των όπλων. Ο Βρετανός ναύαρχος Edward Codrington εισέρχεται με τον στόλο του στον κόλπο της Πύλου, και στέλνει Έλληνα αξιωματικό να παραδώσει μήνυμα στον Ιμπραήμ. Αυτός δέχεται πυροβολισμό από Τούρκο ναυτικό και η ναυμαχία ξεκινά.

Η ναυμαχία του Ναυαρίνου αποτελεί την κορύφωση των πολεμικών επιχειρήσεων στη θάλασσα κατά την Ελληνική Επανάσταση και τη μοναδική ναυμαχία που έλαβε χώρα με αγκυροβολημένα πλοία.

Ο Τουρκοαιγυπτιακός στόλος, με 89 πολεμικές μονάδες και άνω των 100 μαζί με τα μεταγωγικά πλοία, εκτιμά ότι υπερέχει των μόλις 27 πλοίων των συμμάχων και ανοίγει πυρ.

Τα πλοία ήταν τόσο κοντά που τα κατάρτια μπλέκονταν μεταξύ τους. Ο θόρυβος των πυροβόλων αντηχούσε στη Ζάκυνθο και τα Κύθηρα, ενώ σύννεφα καπνού κάλυπταν την ευρύτερη περιοχή. Τα συμμαχικά πλοία εκτός από τα κανόνια των αντιπάλων αντιμετωπίζουν και πυροβόλα από τα φρούρια των Τούρκων στην ξηρά.

Μέχρι το απόγευμα η ναυτοσύνη των συμμάχων και η ενότητα των Ελλήνων καθόρισε τη νίκη. Η ανακωχή υπογράφεται επάνω στη ναυαρχίδα του Codrington.

Η κοινή γνώμη της Ευρώπης εκλαμβάνει τη νίκη στο Ναυαρίνο ως μια νίκη των πολιτισμένων λαών που ενωμένοι ανέτρεψαν την αιματοχυσία των αγωνιζόμενων Ελλήνων. Ήταν η πρώτη πολεμική επιχείρηση στην ιστορία που αποσκοπούσε στην υποστήριξη ενός έθνους που αγωνίζεται για την ανεξαρτησία του.

Κατά τον 20ο αιώνα ο Ζακ Υβ Κουστώ εξερεύνησε το βυθό του κόλπου εντοπίζοντας ακόμη συντρίμμια των πλοίων που συμμετείχαν στη ναυμαχία, τεκμήρια του αγώνα της ελευθερίας της Ελλάδας.

Σε τρία νησιά που περιστοιχίζουν τον όρμο του Ναυαρίνου, ισάριθμα μνημεία μνημονεύουν τη συμβολή των συμμάχων Φιλελλήνων στη δημιουργία του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, ενώ στο κέντρο της Αθήνας τρεις οδοί φέρουν τα ονόματα των Φιλελλήνων που οδήγησαν στην ιστορική νίκη (Κόδριγκτον, Δεριγνύ, Χέυδεν).

Στο Μουσείο Φιλελληνισμού σημαντικά ιστορικά τεκμήρια, έργα τέχνης, καθώς και προσωπικά αντικείμενα ηγετικών φυσιογνωμιών αποτυπώνουν την εμβληματική Ναυμαχία του Ναυαρίνου.

 

Εικονίζεται ελαιογραφία του 1831 του Βρετανού ζωγράφου John Christian Schetky (1778-1874)

 

 

Πληροφορίες:

ΕΕΦ | Μουσείο Φιλελληνισμού

www.eefshp.org | www.phmus.org

Τ. 2108094750